-
1 идеалистический
-
2 абсолют
мабсолют (идеалистик философиядә: дөньяда булган бар нәрсәнең дә үзгәрмәс, мәңгелек, беренчел нигезе - рух, идея, алла) -
3 дуализм
м; филос.дуализм (дөньяның нигезендә бер-берсенә бәйсез булган ике башлангыч - рух һәм материя ята дип раслый торган идеалистик тәгълимат) -
4 индетерминизм
м; филос.индетерминизм (табигатьтәге һәм җәмгыятьтәге күренешләр арасында сәбәп бәйләнешләре һәм закончалык барлыгын инкарь итә торган идеалистик юнәлеш) -
5 иррациональный
-ая; -оеа) филос. идеалистик философиядә: логик төшенчә белән аңлатып бирү мөмкин булмаган, акыл ирешә алмый торган; мистикб) мат. берәмлек белән үлчәнми торган -
6 метафизика
жа) филос. диалектикага капма-каршы булган идеалистик философияб) абстракт фикер, аңлаешсыз фикер турында -
7 мистицизм
-
8 рационализм
м1) филос. рационализм (фикерләүне тойгы тәҗрибәсеннән аера торган һәм гакылны танып белүнең бердән-бер чыганагы итеп саный торган идеалистик философия агымы)2) ( рассудочность в поступках) рационализм, акылган нигезләнгән булу -
9 релятивизм
м; филос. -
10 скептицизм
ма) филос. объектив чынбарлыкны танып белү мөмкинлеген инкарь итә торган идеалистик философик юнәлешб) шикләнүчәнлек, һәр нәрсәне шик астына алучанлык, һичнәрсәгә ышанмаучанлык -
11 спиритуализм
мспиритуализм(философиядә рухны реаль нәрсә дип таныган, материянең реальлеген инкарь итә торган идеалистик юнәлеш) -
12 субъективизм
м1) филос. субъективизм ( философиядә идеалистик юнәлеш)2) ( отсутствие объективности) субъективлык, берьяклылык -
13 схоластика
жа) филос. урта гасырларда коры фикерләүгә, формаль логик аргументларга, дин догмаларына нигезләнеп төзелгән, чынбарлыктан ерак булган идеалистик философик системаб) тормыш һәм практикадан ерак булган, тәҗрибәдә тикшерелмәгән белем, коры фәлсәфә, мәгънәсез бәхәсләшү -
14 телеология
ж; филос.телеология (табигатьтә бөтен нәрсә максатка туры китереп яратылган һәм һәр үсештә алдан билгеләп куелган максат тормышка ашырыла дип раслый торган идеалистик тәгълимат) -
15 эмпириокритицизм
См. также в других словарях:
идеалистик — с. Идеализмга бәйләнешле … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
абсолют — Идеалистик философиядә: галәмнең мәңгелек, үзгәрмәс, беренчел нигезе – рух, идея; диндә: алла, тәңре. с. Үзгәрми торган, үзгәрешсез. АБСОЛЮТ ЗУРЛЫК – Математикада: + һәм – билгеләреннән башка алынган зурлык. АБСОЛЮТ КҮПЧЕЛЕК – Иң зур күпчелек.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
позитивизм — Идеалистик философиядә: объектив чынбарлыкны һәм әйберләрнең асылын танып белүне кире кага, тәҗрибәне субъектив сиземләүләр, күзаллаулар җыелмасы гына дип карый, фәннең күренешләрне, фактларны аңлата алу мөмкинлеген кире кага торган юнәлеш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
агностицизм — филос. Объектив дөньяны һәм аның закончалыкларын танып белү мөмкин түгел дип раслый торган идеалистик философик тәгълимәт … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
витализм — (ВИТАЛИСТ) (ВИТАЛИСТИК) – Биологиядә: тереклекне табигатьтән өстен тереклек көче булу белән аңлата торган идеалистик караш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җан — 1. Идеалистик, дини карашлар буенча: тәнгә тереклек бирә һәм тәннән башка да яши ала дип каралган, тереклек иясенең психик процессларын чагылдырган мәңгелек башлангыч 2. Кешенең эчке дөньясы: аның табигате, кичерешләре, хисләре, уй фикере,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
идеалист — 1. Идеалистик философия тарафдары 2. Нин. б. эшкә үзен аямый, үз интересларын күзәтми хезмәт итүче 3. Чынбарлыкны идеаллаштырып, матурлап күрсәтергә яратучы кеше; хыялый, фантазер … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иллюзионизм — Тышкы дөньяны күз буяу, тойгыларны алдау дип кенә саный торган идеалистик философия агымы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
индетерминизм — филос. Табигатьтәге яки җәмгыятьтәге күренешләр арасында сәбәп бәйләнешләре һәм закончалык барлыгын кире кага торган идеалистик юнәлеш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
интуиция — 1. Элекке тәҗрибәгә таянып дөрес фикер тудыра торган сиземләү 2. Идеалистик философиядә: хакыйкатьне фәнни анализ, фикри нәтиҗә ярдәменнән башка, турыдан туры төшенү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
махизм — филос. XIX гас азагында философиядә һәм теоретик физикада субъектив идеалистик агым … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
